بیتردید شناخت کامل امام(علیه السلام) بدون شناخت ماهیت علم ایشان و منابع آن علوم میسّر نیست. حال پرسش این است که منابع علم امام(علیه السلام) چه در زمان حیات پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و چه بعد از ارتحال ایشان به عنوان پیامبر خاتم و قطع وحی اصطلاحی چیست؟ ایشان دانش مورد نیاز در تفسیر درست و همهجانبۀ دین در همه زمانها را با حفظ خاتمیت پیامبر اسلام و آخرین کتاب بودنِ قرآن از کجا به دست میآورند؟ آیا منابعی غیر از کتاب خدا و سنّت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در اختیار آنان میباشد و اگر چنین است، آن منابع کداماند؟ و چه ویژگیهایی دارند؟ آیا این منابع مختص ائمه معصومان(علیهم السلام) هستند یا دیگران هم میتوانند سهمی از برخی مراتب آن منابع داشته باشند؟
در کتاب «منابع علم امام(علیه السلام)» در تبیین منابع علم امام در مرحله نخست با رجوع به منابع روایی اصیل و موثّق همچون الکافی، بصائر الدرجات، آثار شیخ صدوق و دیگر جوامع روایی، احادیث ائمه معصومان(علیهم السلام) مورد استناد قرار داده شده و در انتخاب احادیث به جنبه سندی و به ویژه به جنبه دلالی روایات توجه شده است، در مرحله بعد، نگارندگان کوشیدهاند آیات و روایات را به صورت تحلیلی و با رویکردی کلامی و فلسفی و عرفانی مورد مداقّه قرار دهند.
هدف از نگارش کتاب این است که مسائل مطرحشده در بالا را در قلمرو علوم و منابع قرآن و حدیث با رویکردی کلامی و فلسفی و عرفانی ارائه دهد؛ بنابراین، از آنجا که در بحث منابع علم ائمه، کتاب و رسالۀ مستقلی که با شرح و تفصیل به همه منابع علم امام به صورت یکجا پرداخته باشد، وجود ندارد. در این کتاب جهات سهگانۀ زیر مورد توجه قرار گرفته است:
نخست: منابع علوم امامان شیعه(علیهم السلام) و محتوا و حقیقت ظاهری و باطنی آن منابع معرفی شود.
دوم: دسترسی ائمه به این منابع اثبات شود.
سوم: روش استفاده ایشان از این منابع تبیین گردد.
این اثر، حاصل چند سال تلاش علمی دو پژوهشگر در عرصه فلسفه و کلام و معارف اسلامی میباشد که در نوع خود، اثری شاخص به شمار می رود؛ زیرا اگر چه تکنگارهها و چندنگارههایی در زمینه منابع علم امام نگاشته شده، اما برای نخستین بار است که اثری به این جامعیت، با عنوان منابع علم امام(علیه السلام) به رشته تحریر در آمده است. استاد دروس خارج حوزه علمیه قم، آیت الله دکتر احمد عابدی بر این اثر نظارت داشته و سطح علمی آن مورد تأیید و تقریظ ایشان قرار گرفته است.
کتاب «منابع علم امام(علیه السلام)» مشتمل بر هشت فصل به قلم دکتر الهام محمدزاده و دکتر رضا نیرومند تازهترین اثر انتشار یافته توسط بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی است.