روانشناسی اسلامی دانشی است که دستکم یکی از منابع اصلی آن، قرآن و حدیث است. فهم متون مقدس، روششناسی خاص خود را میطلبد که در ادبیات دین بهعنوان تفسیر قرآن و فقه الحدیث شناخته میشود.
هدف روانشناسی اسلامی این است که بر اساس منابع اسلامی رفتارها، انگیزهها و فرایندهای روانی انسان را فهم و تبیین کند، نه اینکه مانند دانش فقه، حکم رفتارها را مشخص سازد. دستیابی به این هدف با استفاده از منابع دینی، نیازمند روش خاص خود است. ازاینرو کتاب »روش فهم روانشناختی متون دینی« باهدف ارائه روشی برای فهم متون دینی با رویکرد روانشناختی نگاشته شده است.
از یک منظر این نوع مباحث دولایه متفاوت دارد؛ یکی روش فهم عمومی متون دینی که در اثری مستقل به نام »روش فهم متون دینی با رویکرد روانشناسی« ارائهشده است؛ و دیگری » فهم روانشناختی متون دینی « که در این اثر عرضه میشود.
این کتاب، در دو بخش تدوینشده است؛ بخش نخست به فهم تک متن اختصاص دارد؛ در این بخش که از چندین فصل تشکیلشده به موضوعاتی همچون، روش فهم عمومی متون دین و روش پیشرفته متن با رویکردی روانشناختی پرداختهشده است.
مجموعه مباحث روش فهم پیشرفته نیز در چند فصل نظم یافتهاند و بررسی روش کشف ابعاد روانشناختی متن و مراحل آن اشارهشده است. بیان برخی الگوهای مربوط به متون مسئله محور ازجمله، الگوهای پیامدی، الگوهای تعلیلی و الگوهای انگیزشی و معرفی الگوهای متون موضوع و نیاز محور که شامل موضوعاتی همچون صرف، تفسیری، ترغیبی و تعلیلی است از دیگر موضوعات این اثر است.
تبیین متن موضوع فصلی دیگر از این کتاب است؛ این بحث به تبیین رابطه میان مؤلفههای موجود در آیه یا حدیث میپردازد؛ این تبیین معمولاً در متن وجود ندارد و باید در متون و اطلاعات دیگر استفاده کرد.
بخش دوم این اثر به فهم تک موضوع با رویکردی روانشناختی میپردازد؛ مباحث این بخش نیز در دو فصل روش مفهوم و فهم پیشرفته تک موضوع بررسیشده است.
کتاب » روش فهم روانشناختی متون دینی« به قلم عباس پسندیده نگارش یافته و محمدرضا نجفی کار ویرایش آن را بر عهده داشته است.
این نوشتار در شمارگان 200 نسخه در قطع وزیری تهیه و تدوینشده و در اختیار علاقهمندان به کتاب وکتابخوانی قرارگرفته است.