به همت گروه کلام و اندیشه اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی و به مناسبت دهه کرامت رضوی، دومین برنامه از کرسی های ترویجی با موضوع « بررسی حضور ادیان خراسان عصر امام رضا علیه السلام بر پایه مناظرات مرو» برگزار شد.
این کرسی ترویجی از سوی دکتر محسن شرفایی ارائه و توسط حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد غفوری نژاد، مدیر گروه تاریخ تشیع دانشگاه ادیان و مذاهب و نماینده این دانشگاه در خراسان رضوی و دکتر مهدی حسنزاده معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده الهیات و عضو هیئت علمی گروه ادیان و عرفان تطبیقی دانشگاه فردوسی مشهد مورد نقد قرار گرفت.
در این نشست دکتر شرفایی پس از اشارهای مختصر به پهنای جغرافیایی خراسان در سه قرن نخست هجری ، شمهای از وضعیت سیاسی و اجتماعی ادیان شرکت کننده در مناظرات مرو یعنی ادیان زرتشت، یهودیت، مسیحیت، صابئین، بودیسم و مانویان را ارائه کرد.
سوأل اصلی مطرح شده در این نشست این بود که آیا صاحبنظران و عالمان شرکت کننده در مناظرات مرو در خراسان حضور داشتهاند یا به دستور مأمون از دیگر مناطق ممالک اسلامی به آنجا آمدهاند. برای پی بردن به پاسخ این سؤال وضعیت سیاسی و اجتماعی اقلیتهای دینی در خراسان مورد واکاوی قرار گرفت و به عبارتی به وثاقت تاریخی ادیان شرکت کننده در مناظرات مرو اشاره شد. با توجه به سوال مطرح شده میتوان گفت که فقط عالمان و صاحبنظران ادیان زرتشت و مسیحیت و مانویان در ایران از جمله خراسان حضور داشتهاند و صاحبنظران سایر ادیان از خارج ایران به مناظرات مرو احضار شده بودند.
پس از ارائه دکتر شرفایی، ابتدا حجت الاسلام دکتر غفوری نژاد و سپس دکتر حسن زاده ضمن تاکید بر این نکته که پژوهشهای تاریخی در باره مناظرات امام رضا علیه السلام تاکنون انجام نشده و یا کمتر انجام شده است، طرح این نوع پژوهشها را لازم و ضروری دانستند و در ادامه به نقد و بررسی مباحث ارائه شده در این نشست پرداختند.
در پایان جلسه دکتر شرفایی به برخی از نقدهای مطرح شده پاسخ دادند و پس از ارائه چند سوال جلسه به پایان رسید.