نویسنده:   میثم محتاجی     تاریخ نگارش:   1397/12/15     ساعت:   08:54:09
بازدید:   1677
 
 
کتاب «فرمان‌های آستان قدس در دوره صفویه» به قلم حمیده شهیدی منتشر شد.

بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی با مشارکت سازمان موزه‌ها، کتابخانه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به تازگی کتاب «فرمان‌های آستان قدس در دوره صفویه» را منتشر کرده است.


اسناد تاریخی از مهم‌ترین منابع مکتوب در پژوهش‌های تاریخی به شمار می‌آیند و انواع مختلفی از مکاتبات شامل: مراسلات و نامه‌های حکومتی، فرمان‌ها، معاملات‌ سیاسی، گزارش‌های اقتصادی، فرهنگی، نظامی، مالی، حقوقی، اسناد قضایی، مکاتبات خصوصی و خانوادگی را در بر می‌گیرند.

سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با داشتن چهارده میلیون برگ سند، از مهم‌ترین مراکز اسنادی در ایران به شمار می‌رود که طی ده سال گذشته آثار ارزشمندی همچون، «گزیده اسناد خراسان»، «اسناد حضور دولت‌های بیگانه در شرق ایران»، «تاریخچه کتابخانه‌ آستان قدس رضوی» و مجموعه مقالات «دفتر اسناد» را با استفاده از منابع این مرکز به چاپ رسانده است. معرفی اسناد ضمن گشودن افق‌های جدیدی از پژوهش در پیش روی محققان، زمینۀ آشنایی آنان با محتوای اسناد و شکل‌گیری پژوهش‌های عمیق و تحلیلی را فراهم می‌آورد.

از آنجا که تاکنون اثری دربارۀ پروانچه‌ها، رقم‌ها و تعلیقچه‌های عصر صفوی در ایران به چاپ نرسیده، این سازمان با در اختیار داشتن 69 هزار صفحه سند تاریخی از این دوره، اقدام به انتشار اثری در معرفی این اسناد کرده است. گرچه محتوای اکثر اسناد معرفی شده در این کتاب، بومی و منطقه‌ای و پیرامون ادارۀ موقوفات و اماکن متبرکۀ آستان قدس رضوی است؛ امّا به دلیل محدود و کم شمار بودن منابع آرشیوی باقی مانده از عصر صفوی، بسیار حائز اهمیّت است و می‌تواند افزون بر افزایش آگاهی پژوهشگران با سبک و سیاق نگارش مکاتبات عصر صفوی، زمینۀ شناخت و آشنایی هرچه بیشتر آنان را با تاریخ این سرزمین فراهم کند.

از بررسی اسناد تشکیلات اداری آستان قدس در دورۀ صفویه، موجود در آرشیو مرکز اسناد آستان قدس رضوی، روشن می‌شود که این مجموعه، دارای تشکیلات دیوانی، اداری منظم و حساب‌شده‌ای بوده که از دستگاه اداری حکومت مرکزی، تأثیر می‌گرفته است. بخشی از این اسناد، رونوشت یا به عبارتی، سواد احکام و فرمان‌هایی است که از سوی پادشاه یا مقامات عالی‌رتبۀ کشوری و نیز سرپرست مجموعۀ آستان قدس، یعنی متولّی، صادر شده است.

کتاب «فرمان‌های آستان قدس در دوره صفویه» که در پی تبیین و شناساندن این نوع اسناد است در دو بخش به معرفی آن‌ها پرداخته است.

در بخش نخست با عنوان رهیافتی در اسناد، به پیشینۀ پژوهش در زمینۀ احکام و فرمان‌های دورۀ صفویه می‌پردازد؛ در ادامه و با توجّه به اسناد پروانچه‌، رقم‌‌ و تعلیقچه‌ موجود در آرشیو مرکز اسناد آستان قدس رضوی، شکل ظاهری و ارزش‌های اطلاعاتی آن‌ها بیان می‌شود و در پایان استنتاج و تحلیلی در مورد هریک از این اسناد، ارائه شده است.

در بخش دوم به تفکیک، اسناد پروانچه، رقم و تعلیقچۀ موجود در آرشیو، بازنویسی و تحشیه‌نویسی شده است. در این مجموعه، برای سهولت بهره‌گیری پژوهشگران تاریخ، اسناد بر اساس تاریخ صدور، تنظیم گردیده است.

کتاب «فرمان‌های آستان قدس در دوره صفویه» توسط حمیده شهیدی تألیف شده و در قطع وزیری با شمارگان 200 نسخه در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی چاپ و منتشر شده است.

 





اخبار مرتبط

- راه‌های بررسی ساختاری متن احادیث نقل شده از اهل بیت (علیهم السلام) در کتاب «اصول نقد الحدیث»
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، کتاب «ام‌البنین نماد از خود گذشتگی» برای هفتمین بار تجدید چاپ شد.
- فقه احادیث الامام الرضا و ابنائه الکرام(علیهم السلام) منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، صد و چهلمین شماره از نشریه «مشکوة» منتشر شد.
- «معجم المصطلحات الفلسفیة» منتشر شد.
- ترجمه اردوی کتاب «تاریخ اسلامی؛ درس‌ها و عبرت‌ها» آیت الله سید محمد تقی مدرسی توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی منتشر شد.
- «مناهج المؤلفین فی الفقه المقارن (بین المذاهب الإسلامیة)» به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.
- جزء دوم کتاب «القضا من کتاب تحقیق الدلائل فی شرح تلخیص المسائل» منتشر شد.
- کرامت پروردگار؛ جستارهایی درباره میلاد امام رضا(علیه السلام) و دهه کرامت به همت گروه فرهنگ و سیره رضوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی گردآوری و منتشر شد.
- انتشار کتاب «فرهنگ زندگی‌نامۀ مدرّسان آستان قدس رضوی» به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی
- بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، «تقویم بین المللی رضوی» منتشر کرد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد: نگاهی به القاب امام رضا(علیه السلام) در کتاب « آیینه مهر»
- کتاب «اسلام در قبرس» نوشتۀ دکتر آمنه باقری منتشر شد.
- به همت گروه فرهنگ و سیره رضوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی، کتاب «آستان قدس رضوی؛ متولیان و نائب التولیه‌ها» منتشر شد.
- معرفی کتاب احادیث کاشی های زرین فام حرم مطهر امام رضا(علیه السلام)
- قواعد فقه (بخش عبادی) به قلم تولیت آستان قدس رضوی به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی منتشر شد.
- معرفی ششمین کتاب از مجموعۀ گزیدۀ موضوعی مقالات مشکوة با عنوان «نسخه‌هایی کهن از قرآن کریم»
- یکصد و سی و نهمین شماره از مجلۀ علمی ترویجی مشکوة منتشر شد.
- کتاب «منابع علم امام(علیه السلام)» از سوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.
- چهارمین مجموعه از گزیدۀ موضوعی مقالات مشکوة با عنوان «حریم و حرم رضوی؛ پیشینه، هنر و معماری» منتشر شد.
- معرفی سومین کتاب از مجموعۀ گزیدۀ موضوعی مقالات مشکوة با عنوان «قرآن و خاور شناسان»
- سی و ششمین جلد از کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سر بلاغته» منتشر شد
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی؛ چکیده مقالات برگزیده «کنگره غیاث ‌الدین محمد» منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، «کتاب آرایی در تمدن اسلامی» منتشر شد.
- معرفی دومین کتاب از مجموعۀ گزیدۀ موضوعی مقالات مشکوة؛ «اسپانیا؛ پلی میان اسلام و اروپا»
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، جلد دهم «موسوعة الحدیث النبوي» منتشر
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، کتاب «جهاد و شهادت طلبی» برای دومین بار تجدید چاپ شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، کتاب «سبک زندگی؛ مفهوم‎شناسی و نظریه‌ها» منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، کتاب «اطلس تاریخی سادات خراسان بزرگ» منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، کتاب «مباحثی درباره علوم و تفسیر قرآن» منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی کتاب «نهضت حدیثی شیخ بهایی» منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، کتاب «هشتاد و هشت کلام از هشتمین امام(علیه السلام)» به هشت زبان منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ششمین جلد از کتاب «پرتوی از هدایت قرآن» منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی؛ کتاب «گفتمان اخلاق جهانی در تعالیم رضوی» به سه زبان منتشر شد.
- «پندها و عبرت‌ها از بناها و آثار تاریخی مصر (ترجمۀ خطط مقریزی)» توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد؛ داستان سرقت الماس اهدایی شاه عباس به آستان حضرت رضا(علیه السلام) در کتاب «پاکان و الماس»
- یکصد و سی و هشتمین شماره از مجله مشکوه منتشر شد.
- با همکاری بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ کتاب «دولت دگراندیش قرامطه بحرین» منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد؛ «مکتب هرات» تحلیلی بر آرایه‌ها و تزئینات مصاحف قرآنی
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی؛ کتاب «بررسی رابطه عام و خاص منفصل و تطبیق‌های فقهی آن» منتشر شد.
- با همکاری بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه؛ کتاب«سرشت اخلاقی معرفت(سنجش نگرش‌ها، چشم انداز نگارش‌ها)» منتشر شد.
- کتاب «المبدأ و المعاد» به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی؛ کتاب «عجائب البلدان» به چاپ رسید.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی کتاب «پیروزی آشکار؛ عوامل و آثار» منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی؛ چهارمین جلد کتاب «درس‌هایی از نهج البلاغه» منتشر شد.
- به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی؛ کتاب «زندگی و فضیلت‌های آل عبا(علیهم السلام) در کلام امام رضا(علیه السلام)» منتشر شد.
- «جبران خسارت تأخیر در اجرای تعهدات قراردادی در فقه امامیه، حقوق ایران و اسناد بین‌المللی» توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی منتشر شد.
- «بنیادها و پیامدهای خداشناسی صدالمتألهین» به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.
- یکصد و سی و هفتمین شماره از نشریۀ علمی ترویجی مشکوه منتشر شد.
- «مدرس صالح»؛ درنگی بر نیم قرن تکاپوی علمی آیت الله میرزا حسن صالحی، برای سومین بار منتشر شد.