دکتر ابراهیم دادجو، دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نشست فلسفه اسلامی و علوم انسانی اسلامی که به همت دبیرخانه دائمی کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی و با همکاری بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در محل تالار طوسی بنیاد برگزار شد، با ارائه مقاله خود با موضوع «مسیر بازسازی فلسفه اسلامی و استلزامات فلسفه علمی» اظهار کرد: ما می‌توانیم از ذخائر علمی ۴۰ سال اخیر جریان ذات‌گرایی و واقع‌گرایی جدید استفاده کرده و با تحلیل، نقد، و بازسازی آن، به بازسازی فلسفه اسلامی بپردازیم.

وی اظهار کرد: فلسفه اسلامی در جریان ذات‌گرایی جدید، به خوبی می‌تواند خود را بازسازی و بروز کند و با نظر به ذات و خواص ذاتی علوم، در پیشبرد علوم و در حل و فصل واقع‌بینانه مسائل و مشکلات سهم به سزائی داشته باشد.

دادجو با بیان اینکه فلسفه اسلامی به نسبت علوم انسانی پویا نیست، افزود: فلسفه اسلامی اکنون تحت تاثیر فلسفه‌ها و فلسفه علم‌هایی همچون هیوم‌گرایی، کانت‌گرایی، عمل‌گرایی، پوزیتیویسم و غیره در حال رشد و بالندگی است و اندیشمندان عمدتاً تحت تأثیر همین فلسفه‌ها است که از فلسفه اسلامی برداشت‌هایی غیرواقع‌گرایانه به دست می‌آورند.

این استاد دانشگاه با اشاره به بازسازی اموری همچون الگوی اسلامی ایرانی و تمدن نوین اسلامی تصریح کرد: فلسفه اسلامی در مقطع فیزیک نسبیت و کوانتوم نیازمند بازسازی بر طبق لوازم فکری فلسفی فیزیک نسبیّت و کوانتوم است و این کار مستلزم شناسایی جریان ذات‌گرایی و واقع‌گرایی جدید و بازسازی آن بر وفق بنیان‌های فلسفه اسلامی است.

وی گفت: با توجه به تقدم علوم طبیعی بر علوم انسانی، فلسفه اسلامی نیازمند آشنایی با علوم طبیعی جدید و لوازم معرفت‌شناختی و روش‌شناختی آن‌ها در معرفت‌شناسی و فلسفه علم هستیم.

دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: فلسفه اسلامی هم کار بازسازی خود و هم کار سهیم شدن در پیشبرد سایر علوم و امور را از طریق فلسفه عمومی، معرفت‌شناسی و فلسفه علم، یعنی از طریق مابعدالطبیعه، شناخت و روش شناخت علمی به پیش می‌برد.

دکتر دادجو افزود: فلسفه اسلامی، با تعیین رویکرد واقع‌گرایانه‌ای که نسبت به سه ضلع فلسفه عمومی، معرفت‌شناسی و فلسفه علم دارد، به روش عقلی، به فلسفه علوم طبیعی، فلسفه علوم انسانی و فلسفه علوم انسانی اسلامی پرداخته و با تبیین‌ واقع‌گرایانه و عقلانی‌ای که از آن‌ها به دست می‌دهد در پیشبرد آن‌ها سهیم شده و آن‌ها را بنیان‌های روش‌شناختی پیشبرد علوم و امور قرار می‌دهد.