پژوهشگر اهل سنت در همایش علمی-پژوهشی «امام رضا(علیه السلام) در منابع اهل سنت» که با حضور جمعی از علما و محققان سنی و شیعه در تالار شیخ طبرسی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، مقالۀ خود را با موضوع اسناد حدیثی اباصلت هروی ارائه کرد.
مولوی علیرضا یعقوبی، ضمن تبیین و بررسی اسناد حدیثی امام رضا(علیه السلام) با توجه به اختلاف نظرهای موجود، ابراز کرد: متأسفانه در متون اهل سنت بیشتر از 50 روایت از روایات شیوای امام رضا(علیه السلام) جمع آوری نشده است و دلیلش، اغراض سیاسی و وجود حاکمان جور و علمای درباری است.
این پژوهشگر ادامه داد: در بین روایات امام رضا(علیه السلام) دو روایت ایشان بسیار شیوا و زیباست. یکی روایت «ایمان» و دیگری روایت «سلسله الذهب» است که اختلاف نظر نیز در این دو روایت وجود دارد. بسیاری از اندیشمندان این دو روایات را یکی میدانند.
وی به تفسیر حدیث ایمان اشاره کرد و گفت: امام رضا (علیه السلام) در این حدیث میفرمایند: «لإیمانُ هُوَ مَعرِفَةُ بِالقَلبِ وَ اِقرارُ بالِلسّانِ وَ عَملَ بِالاَرکانِ». وقتی کسی به خدای جهان و آخرت و نبوت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و سایر اعتقادات دینی قلباً باور داشت و با زبان هم به آنها اقرار کرد و به آنها عمل کرد، «مؤمن واقعی» است. اگر کسی در دل، خدا را قبول داشت، تا وقتی به آن اقرار نکرده باشد، مسلمان نیست و مردم با شنیدن «اقرار زبانی» پی به مسلمانی او می برند. البته ممکن است کسی به زبان، اعتراف کند، امّا در دل قبول نداشته باشد و این همان «نفاق» است.
مولوی یعقوبی ادامه داد: نوع این حدیث روایی است. در بدو ورود امام رضا(علیه السلام) به خراسان، حدیث «ایمان» را بیان کردند و پس از آن حدیث سلسله الذهب روایت شده است.
وی افزود: سلسلة الذهب به حدیثی گفته میشود که معصوم به اسناد از پدرانش نقل کند؛ ولی بهطور خاص حدیث سلسلةالذهب، حدیثی است که از علی بن موسی الرضا(علیهما السلام) به هنگام ورودش به نیشابور نقل شده و عده کثیری آن را نوشتهاند. سلسلة الذهب به معنی زنجیره طلا است. پیرامون سند و نظرگاههای عالمان و محدثان شیعی و سنی درباره این حدیث مطالبی ارائه شده، از جمله مینویسند که : این حدیث قدسی، متواتر، مسلسل و مستند میباشد.
این پژوهشگر اهل سنت، اظهار کرد: برخی از علمای برجسته، اباصلت را فردی ثقه در حدیث و صدوق میدانند. ایشان ضابط در حدیث است و دقت نظر بالایی در احادیث دارد.