حجت الاسلام و المسلمین عبدالکریم بیآزار شیرازی در نشست تخصصی «تراث عرفانی امام رضا(علیه السلام)» که به همت گروه انقلاب و تمدن اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی با حضور جمعی از محققان و پژوهشگران برگزار شد، موضوع «امام رضا(علیه السلام) اسوه اخلاق و مروت» را تبیین کرد.
وی با اشاره به اینکه مهمترین صفت بارز حضرت ثامن الحجج(علیه السلام) اخلاق عملی ایشان است، تصریح کرد: متأسفانه این ویژگیهای امام(علیه السلام) رفته رفته به دست فراموشی سپرده شده است و مردم تصور میکنند تنها برای رفع حوائج باید به امام متوسل شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب اسلامی تهران، افزود: زمانی که امام رضا(علیه السلام) در ایران حضور یافتند، در جهان اسلام اختلافات بسیاری وجود داشت و سیمای اسلام به درستی مشخص نشده بود. از این رو مردم چهره واقعی اسلام را در امام رضا(علیه السلام) دیدند و شیفته اخلاق والای این امام بزرگوار شدند.
وی، ادامه داد: به برکت وجود امام هشتم(علیه السلام)، مکتبهای فراوان اخلاقی در ایران به وجود آمد؛ مردم در عمل، اخلاق پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و حضرت علی(علیه السلام) را در وجود این امام همام دیدند و آنچنان شیفته ایشان شدند که مکتبهای اخلاقی زیادی در ایران گسترش یافت و پس از آن به دیگر کشورها منتقل شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب اسلامی تهران، تصریح کرد: این مکتبهای اخلاقی با انتشار آثاری که با موضوع فتوت و جوانمردی نگاشته شده بود، نشر و گسترش پیدا کرد. مرجع اغلب فتوتنامههای منتشر شده، کتاب فتوت نامه «سلطان» از ملا حسین کاشفی است. وی یکی از شخصیتهای مهم قرن نهم هجری است که ارادت بسیار زیادی به امام حسین(علیه السلام) داشتند و کتاب روضه الشهدا را نگاشتند. از زمان انتشار این اثر مجالس روضه خوانی و عزاداری بر پا شد. این مؤلف نام تفسیرش را «حسینی» گذاشت. این تفسیر پرفروشترین و پر خوانندهترین تفسیر است.
وی، افزود: همچنین کتاب «فتوتنامه» نام دیگر اثر این مؤلف است که به فضائل حضرت رضا(علیه السلام) و اخلاق اسلامی ایشان میپردازد. این اثر مرجع تمام کتابهای فتوتنامه است و بسیار ادیبانه نگاشته شده است.
حجت الاسلام و المسلمین عبدالکریم بیآزار شیرازی همچنین خاطر نشان کرد: در این اثر مبداء علم فتوت را حضرت آدم صفی الله، حضرت ابراهیم خلیل الله، پیامبر اکرم حبیب الله و حضرت امیرالمومنین علی بن ابی طالب (علیهم السلام) میداند.
وی در ادامه به تعریف فتوت از زبان ائمه اطهار (علیهم السلام) پرداخت و تصریح کرد: حضرت علی (علیه السلام) در تعریف فتوت میفرمایند: فتوت به معنی این است، کاری نکنیم که از آشکار شدن آن شرمنده شوید. همچنین امام باقر(علیه السلام) ارجح دانستن دیگران بر خود را فتوت و جوانمردی میدانند.