پژوهش در حوزه تراث اسلامی از دیرباز مورد توجه اندیشمندان غربی بوده است. شاید بتوان گفت اولین پژوهشهاي غیر مسلمانان پیرامون معارف اسلامی از همان سده‌هاي نخست شکل گرفت. یهودیان و مسیحیان هرکدام با اتخاذ رویکردهاي مخاصمه آمیز به برخورد با اندیشه‌هاي اسلامی می‌پرداختند.
با آنکه قرآن کریم یهودیان را «اشدالناس عداوة للذین آمنوا » معرفی کرده و مسیحیان را «اقربهم مودة للذین » خوانده است، علل و عواملی چند موجب شده که دامنه و شدت مخاصمات مسیحیت علیه اسلام گسترده‌تر و نیرومندتر از یهود باشد. یوحناي دمشقی را نخستین متکلم مسیحی میدانند که حمله به قرآن و اسلام را به شکل سازمانمند آغاز کرد و آراء و نظریات وي از قرن سوم هجري مورد نقد و رد علماي مسلمان قرار گرفت.
در دوره‌هاي بعدي نیز این مجادلات رنگ و روي دیگري به خود گرفت و اهل کتاب با نوشتن رساله‌هاي متعددي علیه اسلام و مسلمانان رویکرد تهاجمی خود را ادامه دادند. در سده‌هاي بعدي سنت ردیه نویسی بین مسلمانان و غیر مسلمانان بسیار رواج داشت.
در سده هاي اخیر میلادي اهتمام غرب به شناخت میراث اسلامی فزونی گرفت به حدي که مستشرقان با شناخت نسخه‌هاي خطی اسلامی دست به تصحیح آثار متقدم شیعی زدند. رویکرد اولیه آنان به سوي تراث اهل سنت بود و به همین سبب آشنایی آنان با میراث شیعی بسیار کم بود اما پس از انقلاب اسلامی مستشرقان رویکرد هاي جدي به شیعه داشتند و توجه ویژه آنان به تراث شیعی جلب شد.
تا به امروز طرح هاي بزرگ و مهمی در غرب با موضوع شناخت میراث اسلامی به ویژه شیعه در دانشگاه‌هاي مختلف اروپا و آمریکا در حال اجرا است. برخی از این طرح ها 20 سال است که در حال انجام است که پروژه میراث زیدیه یمن و خراسان از جمله آنهاست.
از این رو نظر به اهتمام توليت آستان قدس رضوی در ضرورت شناسائي فعاليتهاي پژوهشي غرب در عرصه تراث اسلامي، بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوی، اقدام به برگزاری نشستي علمي با عنوان معرفي و تبيين كلان طرح هاي پژوهشي غرب در موضوع احياي تراث شيعي کرده است.
در این نشست، بنا شده، 9 پروژه و کلان طرح مهم غرب و برخی از افراد تاثیر گذار و مجلات مهم در حوزه میراث اسلامی معرفی و تحلیل شود.
این نشست، با گزارش اميد حسين‌نژاد و نقد و بررسي حجت الاسلام و المسلمین دكتر محمد حسن زماني و دكتر مرتضي كريمي‌نيا تدارک دیده شده است.
نشست یاد شده، با حضور جمعی از پژوهشگران و محققان، شنبه یکم اردیبهشت ماه سال جاری، ساعت 10تا 12، در تالار شیخ طبرسی واقع در حرم مطهر، دوربرگردان شيخ طبرسي، بنياد پژوهشهاي اسلامي برگزار می‌شود.
اخبار مرتبط: