کتاب «نقش وقف در ماندگاری آثار تاریخی و هویت ملی»
این اثر به قلم ایرج آقا ملایی، با هدف شناسایی نقش وقف در شکل آثار تاریخی و همچنین اثرگذاری این آثار در طول تاریخ بر هویت ملی نگاشته شده و در ابتدا بحثی را به پیشینه وقف در نزد اقوام مختلف از جمله، سرزمین ایران قبل از اسلام و دوره اسلامی پرداخته، سپس به معنای وقف، انواع وقف و به خصوص تاثیر انواع مال و دارایی که در شکل گیری وقف و اثرگذاری آن در طول تاریخ بر ماندگاری آثار وقفی نقش داشته، پرداخته است.
همچنین این اثر، انواع آثار وقفی از جمله مسجد، مدرسه، کاروان سرا و.... که در فضای سرزمین ایران بنا به موقعیت جغرافیایی و اقتصادی و فرهنگی شکل گرفته را مورد بررسی قرار داده است. در ضمن بحثی نیز درباره نقش وقف و اثرگذاری آن بر هویت ملی و ماندگاری نمادهای ملی و فرهنگی دارد.
مقدمهای بر معنای وقف و تاریخچه پیدایش وقف، مال و انواع آن، دلایل و عوامل موثر در ماندگاری آثار وقفی، انواع بناهای وقفی ماندگار، شکلگیری بناهای ماندگار وقفی، آثار تاریخی ماندگار و رابطه آن با شکل گیری هویت ملی و نگاهی به فرهنگ و تمدن و رابطه وقف با فرهنگ و تمدن به عنوان یک عامل فرهنگی ماندگار فهرست مطالب این کتاب را تشکیل می دهد.
کتاب «وقف و گسترش کتابخانهها در جهان اسلام»
وقف یکی از علل شکلگیری کتابخانهها در جهان اسلام بوده و تا همین اویل سده چهاردهم هجری کتابخانه بیش از هر چیز دیگری رهاورد وقف به شمار می رفته است و نمایانگر خیرخواهی افراد یا گروه هایی بوده است که وقف را راهی مناسب برای ایجاد پایگاه های فرهنگی دانسته اند؛ چنانکه منابع تاریخی نشان میدهند کتابها و کتابخانههای وقفی دو مرحله اساسی را پشت سر گذاشتهاند که میتوان آنها را مرحلههای فروپاشی و احیای مجدد نامید.
یحیی محمود ساعاتی مولف این اثر و حسین صابری مترجم آن است؛ این کتاب مقوله کتاب و کتابخانههای وقفی و جایگاه وقف در فرهنگاسلامی بررسی میشود. مؤلّف در این اثر سیر تحول وقف را در سرزمینهایاسلامی در طول قرنها دنبال میکند و خواننده را با جمع زیادی از بزرگان که درتکامل کتاب و کتابخانه در اسلام مشارکت داشتهاند آشنا میسازد.
مجموعه مسائل تطبیقی احکام وقف در کتاب «احکام وقف»
این کتاب نوشته مهدی علیزاده است که دربردارنده مجموعه مسائل تطبیقی است و احکام وقف بر اساس فتاوا و استفتائات 16 تن از مراجع معاصر نگاشته شده است.
فتاوای 16 تن از مراجع معاصر، شامل آیات عظام، امام خمینی(ره)، خامنه ای، خویی، تبریزی، فاضل لنکرانی، بهجت، سیستانی، نوری همدانی، وحید خراسانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، شبیری زنجانی سبحانی و.... در سه قسم، توضیح المسائل، کتاب های فتوایی و استفتائات شناسایی و سپس منابع مورد استفاده در این اثر از بین آنها مشخص شده است.
کتاب «فروش و تبدیل اموال موقوفه»
در این کتاب پس از مفهومشناسی وقف و جایگاه آن و گونههای وقف، در سه بخش مسائلی از قبیل ادله صحت وقف، احکام و شرایط وقف، شرایط و مصادیق بیع و استبدال وقف و بیع و استبدال وقف در مذاهب اهل سنت مورد مطالعه قرار میگیرد.
الفاظ وقف، لزوم قبول در وقف، شرایط عین موقوفه، متولی و ناظر، احکام پس از بیع، بیع موقوفه در مذهب شافعی و... از دیگر مطالبی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است.محمد امامی،حسین نورالدینی و محمد ثامنی مولفان کتاب«فروش و تبدیل اموال موقوفه» هستند که کتاب حاضر را با هدف سودمندی و ارتقای فرهنگ وقف تالیف کردهاند.
کتاب «نقش وقف در توسعه ترویج فرهنگ زیارت»
این کتاب توسط ابوالفضل حسن آبادی به زیور چاپ آراسته شده است و به موضوع وقف و زیارت براساس اسناد موجود در مدیریت اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی میپردازد. اهمیت این مجموعه از آن روست که برای نخستین بار به طور تخصصی اسناد وقف و زیارت را بررسی میکند.
نحوهی انتخاب موضوع مقالهها و چینش آنها به صورتی است که ضمن پرداختن به تاریخچهی وقف و زیارت در خراسان و مشهد، جنبههای گوناگون اهمیت اطلاعاتی اسناد و جایگاه آن در پژوهش های تاریخی مورد توجه قرار گیرد.