لطفا در خصوص انگیزه‌تان از تالیف این اثر بفرمایید.
از ابتدای آغاز تصمیم گیری برای تالیف این اثروارد مقوله‌ی تحقیقات شدم و همواره سعی و تلاش داشتم به پژوهش‌هایی بپردازم که قبلا انجام نشده و یا به اصطلاح جایگاهش در میدان های فقهی و حوزوی باز است. ازهمین رو با نوشتن فقه موسی‌بن جعفر(ع) احادیث فقهی این امام بزرگوار را جمع آوری کردم و با توجه به سهم فقهی ایشان در ایام سختی و تقیه در فقه شیعه در این کتاب، ثابت شد که امام موسی بن جعفر(ع) حدود 2 هزار روایت فقهی و 900 تا 2 هزار حدیث در فقه شیعیان دارند. پس از این تحقیق وارد مقوله‌ی روایات امام رضا(ع) شدم که پس از الامامین باقرین(ع) و امام موسی بن جعفر(ع) در بین ائمه از نظر فقهی، روایات امام رضا(ع) در مورد سوم قرار می‌گیرد. به اعتقاد بنده روایات فقهی ما از امامین باقرین(ع) است و امام موسی بن جعفر(ع) رتبه‌ی دوم و امام رضا(ع) از رتبه‌ی سوم برخوردارهستند. از این رو درابتدای تالیف کتاب «فقه احادیث الامام الرضا(ع) و ابنائه الکرام(ع)» روایات فقهی امام رضا(ع) را از اول فقه تا آخر فقه، از منابع مختلف جمع آوری کردم. البته این روایات در منابع فقهی ما بود، اما جمع‌آوری آن از نظر اینکه نقش امام را در مورد فقه اهل بیت(ع) برای مردم ثابت می‌کند دارای ارزش است.
نحوه نگارش این اثر به چه صورت بود؟
نحوه‌ی کار ما در این کتاب به این صورت بود که پس از جمع آوری روایات از منابع اصلی متن بر اساس أقدم منابع نوشته شود. پس از آن اختلاف نسخ را حتما یادداشت می‌کردیم و می‌نوشتیم و در مرحله بعد به بیاناتی که در مورد این روایت از جانب فقها و محدثین شیعه وارد شده اشاره می‌شد. مرحله دیگر بررسی صحت و بحث رجالی حدیث بود. با ورود در فقه الحدیث، فتاوایی که برای این روایت‌ها آورده شده است، چه موافق با متن روایت، یا مخالف با آن، أقدم فتوا را می‌آوردیم و تمام اقوال را نقل می‌کردیم و پس از آن به بیان دلائل حکم می‌رسیدیم.
نوآوری‌ها، وجوه تمایز و دستاوردهای جدیدی که دراین اثر وجود دارد چیست؟
تا کنون اثری با این موضوع و با این حوره نگارش مشاهده نکردم؛ برای نگارش این اثرتحقیقات بسیاری بر حسب موضوعات روایات انجام شد و امیدواریم با انتشار این اثر زمینه‌ای برای تسهیل پژوهش‌هایی که حوزه درس خارج اناجم می شود فراهم آید.
میزان فراوانی و توزیع احادیث فقهی امام رضا(ع) در ابواب فقه شیعه چقدر است؟
نخست از نظر روایات و عدد روایات، روایات صادقین(ع) در روایات شیعه است، یعنی هر موضوعی در فقه، غالباً روایت از امام صادق(ع) یا امام باقر(ع) است. مرحله‌ی بعدی امام موسی بن جعفر(ع) و مرحله‌ی سوم روایات از نظر عدد می‌رسد به امام رضا(ع). در کتاب «فقه احادیث الامام الرضا(ع) و ابنائه الکرام» معنای أبنائه الکرام یعنی اگر روایتی از امام جواد(ع)، امام هادی(ع)، امام عسکری(ع) و امام زمان(عج) است، جمع آوری و در این اثر مندرج شده است که روایات آنان تحت الشعاع روایات امام رضا(ع) قرار بگیرد.
آیا پژوهش جدیدی در در دست دارید؟
در حال حاضر مشغول تالیف کتاب «آیات الاحکام» هستم و دیدگاهم در این اثر، بیشتر جنبه‌ی فقهی آیات الاحکام است؛ موضوع این اثر قرآن و آیاتی از قرآن است که حکم شرعی دارد.
وضعیت پژوهشی در احادیث فقهی امام رضا(ع) در داخل و خارج کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در خصوص فقه امام موسی بن جعفر(ع) کتابی در عراق نوشته شده است.اما در مورد امام رضا(ع) اثری با رویکرد فقهی احادیث فقهی امام رضا(ع) چیزی پیدا نکردم.
عرصه‌های مغفول یا جدید در عرصه‌ی فقه پژوهی امام رضا(ع) و ابناء الرضا(ع) چه هستند؟
ما در فقه و منابع شیعه و دسترسی به بحار انوار ائمه‌ی هدی، خود را مقصّر می‌دانیم. خوشبختانه منابع بسیاری در اختیار داریم، آن هم منابع اصیلی که مثل دریا باید از آن استخراج شود، اما متاسفانه از این منابع استفاده کافی نکردیم. کتاب عیون اخبارالرضا، منبع بسیار خوبی است باید جنبه‌های مختلف این اثر را مورد نظر و تحقیق انجام دهیم. متأسفانه کم کاری در قشر فرهنگی جامعه نسبت به منابعی که داریم، خیلی مشهود است.
چه آسیبهایی متوجه پژوهش‌های در فقه امام رضا(ع) در حوزه تخصصی پژوهشی شما وجود دارد؟
حوزویان وظیفه دارند از این دستاوردهایی که در اختیار داریم محافظت کنند، ما باید اقدام و عمل کنیم. آنچه که من به نظرم می‌رسد، این است که حوزه برای طبقه‌ی تحصیل کرده‌ی درس خارج ما، یک وظایفی را قرار بدهند و از آنها بخواهند که این کارها را ارائه بدهند.
در پایان اگر نکته‌ای دارید بفرمایید.
حوزه‌ی علمیه‌ی قم و همه حوزه‌های علمیه باید روی تحقیق و پژوهش سرمایه گذاری کامل کنند و باید از محقق کار بخواهند. متاسفانه حوزه ما در این مقوله‌ها سرمایه گذاری کامل نکرده است. یک محقق حوزوی ما گاهی سالیان سال روی یک موضوعی کار می کند ولی دیده نمی شود. گاهی نویسنده از سوی ناشر مورد ظلم قرار می گیرد اما آنچه ما دلمان را به آن خوش کرده ایم این است که مورد رحمت و دعای اهل بیت(ع) قرار بگیریم و همین که ما الحمدلله مشغول کار هستیم، دلیل بر آن است که دعای آنها پشت سر ماست.