اگر این نشر جایگزین نشر مکتوب شود، می‌تواند بازوی مناسبی برای عرصه چاپ و نشر کتاب باشد. رشد چشمگیر فناوری اطلاعات موجب گردیده تا نشر الکترونیک به عنوان رقیب نشر مکتوب مطرح باشد.
آستان قدس رضوی را می‌توان یکی از بزرگترین مراکز تولید و چاپ کتاب دانست که بنیاد پژوهش‌های اسلامی این مجموعه، سالانه مشغول تولید کتاب‌های فاخر علمی و پژوهشی است؛ کتاب‌های ارزشمندی که با موضوعات مختلف تولید می‌کند.
حالا چقدر از این کتاب‌ها به نشر الکترونیک تبدیل شده است؛ ماه مبارک رمضان ما را بر آن داشت گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی شریعتی‌تبار؛ مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در خصوص نشر الکترونیک قرآنی انجام دهیم که در ادامه می‌خوانید.

• نشر الکترونیک از چه نقاط قوتی برخوردار است؟
تسهیل در استفاده معارف و علوم قرآنی، برخورداری از فراگیری بیشتر، کم هزینه بودن، تنوع و گستردگی، سرعت مدیریت زمان و استفاده مطلوبتر از فرصت از جمله مزایایی است که نشر الکترونیکی نسبت به نشر مکتوب دارد. شایسته است که ما در حوزه ترویج معارف قرآنی و اسلامی از این پتانسیل استفاده کنیم. در جامعه امروزی که رویکردها بیشتر فناوری است، نشر الکترونیک فراگیری بسیاری دارد به اضافه امکاناتی که در گستره بهره‌مندی از این امکان وجود دارد؛ جستجو موضوعی و دسترسی سریع اقتضا می‌کند از این ظرفیت در حوزه نشر معارف دینی‌ و قرآنی‌مان بهره ببریم.

• این نشر در راستای مفاهیم قرآنی چقدر می‌تواند کارکرد مثبت داشته باشد؟
این دستاورد بشری، یک فرصت و امکانی است تا ما جامعه اسلامی و مسئولان حوزه ترویج اسلام، نشر تعلیمات دینی، اسلامی و قرآنی از این فرصت استفاده کنیم. اگر از این موقعیت بهره‌برداری نشود، دیگران برای افکار و اندیشه‌های غرض‌آلود خودشان استفاده خواهند کرد که الان هم دارند اهداف خودشان را از این طریق عملی می‌کنند. دین اسلام از منابع و آموزه‌های غنی برخوردار است که می‌توان در این عرصه ورود پررنگ داشت و گرایش نسل جوان خود را به سمت آموزه‌های دینی و قرآنی سوق داد. از این حوزه بهره نگیریم به یک خلأ و نیاز پاسخ ندادیم.

• نشر الکترونیک در آینده می‌تواند جایگزین نشر مکتوب شود؟
نشر مکتوب یک حجم عظیمی را به لحاظ مادی و فیزیکی از کتابخانه‌ها به خود اختصاص می‌دهد. با این کمبود فضای کتابخانه‌های شخصی و عمومی، نشر الکترونیک این دغدغه را کمتر می‌کند. اما نشر مکتوب هم برکات خاص خودش را دارد. برکات آن انس با کتاب است.

• پیشنهاد شما برای فرهنگ‌سازی نشر الکترونیک و بهر‌مندی از آن نزد عموم چیست؟
تولیدکنندگان محتواها، ناشران و همچنین جامعه هدف و مخاطبان باید بیشتر به این فرهنگ و تمدن برسند که نشر الکترونیک می‌تواند مفید باشد.

• چه میزان کتاب مرتبط با مباحث قرآنی به صورت الکترونیک در این بنیاد بازنشر شده است؟
در رابطه با نشر الکترونیک معارف و مباحث قرآنی در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی یک‌سری اقداماتی انجام گرفته است. ولی این اقدامات هنوز خیلی زیاد نیست و شایسته است ما فعالیت‌هایمان را توسعه دهیم. 15 جلد از کتاب‌های قرآنی بنیاد به صورت فایل pdf در سایت بنیاد به نشانی اینترنتی www.islamic-rf.ir/ebook   بارگذاری شده و قابل دانلود است.
تفسیر کلمات قرآن، الاربعینات فی القرآن و الحدیث، المعجم فی فقه لغة القرآن و سر بلاغته از جلد یک تا 12، اصحاب کهف در تورات، انجیل و قرآن، جلد دوم نصوص فی علوم القرآن، تصحیح مقدمه کتاب نفحات الرحمان فی تفسیر القرآن و آموزش تجوید قرآن کریم از جمله کتاب‌های قرآنی هستند که به نشر الکترونیک بازنشر شده‌اند. این بنیاد با مرکز تحقیقات علوم اسلامی نور قم که بیشتر مسئولیت و مأموریتش نشر الکترونیک است، تفاهم‌نامه‌ای را یک سال قبل امضا کرده تا بعضی از آثار بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی را بارگذاری کند.

• غیر از این مرکز نشر الکترونیک با مراکز دیگر در تعامل است؟
مراکز مختلف پیشنهاد همکاری دادند، نمونه‌اش مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان است. ولی ما با مرکز تحقیقات علوم اسلامی نور قم که مورد توجه رهبر معظم انقلاب است، همکاری داریم.

• این همکاری به چه شکل بوده است؟
این همکاری تاکنون 10 درصد بوده و بیشتر در گروه تراجم و انساب است؛ بخش قابل ملاحظه‌ای از تحقیقات و پژوهش‌های این حوزه به صورت نشر الکترونیک در آمده است و قبل از اینکه به نشر مکتوب بیانجامد به نشر الکترونیک در می‌آید.

• این اقدام چقدر می‌تواند در جذب جوانان که بیشتر زمان خود را در فضای مجازی به سر می‌برند، تأثیرگذار باشد؟
رهبر معظم انقلاب در خصوص کنترل فضای مجازی بسیار تأکید دارند و اینکه از این ظرفیت به درستی استفاده شود. گرایش جامعه و نسل جوان به فضای مجازی هم روشن است. برای همه دست‌اندرکاران حوزه ترویج معارف اسلامی و قرآنی شایسته و بایسته است که از این ظرفیت استفاده کنند. ما معتقدیم که قرآن برای همه اقشار جامعه حرف برای گفتن دارد؛ هیچ‌گاه غبار کهنگی و فرسودگی بر آن وارد نمی‌شود و همیشه تازه و نو است. بنابراین استخراج نیازهای نسل جوان امروزی از درون قرآن و گذاشتن در فضای مجازی زمینه‌ای خواهد شد تا جوانان به سمت و سوی اهداف مورد نظر جامعه اسلامی گرایش یابند. امیرمومنان(ع) در توصیف جوان می‌فرمایند، «دل جوان همچون زمین کشت نشده است هر چه در آن افکنند بپذیرد».  

• چرا تاکنون نتوانستیم در این عرصه به موفقیت‌های چشم‌گیری دست یابیم؟
غفلت. عامل غفلت گاهی گرفتاری‌های زیاد به وجود می آورد که ما را به خود مشغول کرده است. بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی یک مرکز پژوهشی و تخصصی است و کارهای پژوهشی نیز مخاطب تخصصی خودش را می‌طلبد. علما و فضلای حوزه‌های علمیه و قرآن‌پژوهان بزرگ مخاطبان جامعه هدف ما هستند. فرهنگ استفاده از نشر الکترونیک در این اقشار خیلی نهادینه نشده است. گروه قرآنی این بنیاد در این 30 سال، عمده‌ترین کارش انجام پروژه کتاب المعجم فی فقه لغة القرآن و سر بلاغته بوده است. امیدواریم در آینده بتوانیم به سمت تولید محتواهای ترویجی مورد نیاز نسل جوان برویم و این آثار را از طریق نشر الکترونیک در اختیار آنان قرار دهیم.