حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمد تقی سبحانی دبیر علمی همایش، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهدوی پور نماینده محترم ولی فقیه در هند و حجت‌الاسلام والمسلمین محمد علی مهدوی‌راد استاد حوزه و دانشگاه تهران در این نشست که به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، برگزار شد، به بازخوانی، بازشناسی و معرفی مدرسه کلامی -فقهی لکهنو پرداختند.

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهدوی پور نماینده محترم ولی فقیه در هند، بیان کرد: از اواخر قرن دوازهم تا اوایل قرن سیزدهم قمری متکلمان و اندیشه‌وران بسیار بزرگ و نام آوری آثار ارزشمندی را تدوین کردند که در راس آنها آیت‌الله علامه سید دلدار علی «غفران‌مآب»، فرزندان و شاگردان وی بود.

وی افزود: طی 150 سال گذشته، 150 مجتهد در شبه قاره هند بوجود آمدند و از این مجموع 32 نفر صاحب رساله بودند و مرجع تقلید به شمار می‌رفتند. آیت‌الله علامه سید دلدار علی «غفران‌مآب»، نخستین مرجع تقلید در آن زمان بود؛ در آن عصر علم کلام توسط این عالمان دینی گسترش یافت و آثار فراوانی تدوین شد.

حجت‌الاسلام مهدوی پور در ادامه خاطر نشان کرد: در این عصر همچنین نهضت و حرکت بسیار گسترده‌ معرفی تشیع در هند اتفاق افتاد و اثرش را در سراسر این کشور گذاشت؛ همچنین موجب شد شاه عبدالعزیز دهلوی کتاب «تحفه اثناعشریه» را که مهم‌ترین کتاب علیه تشیع در آن عصر بود بنویسد.

وی با بیان اینکه 220 سال پیش کتاب «تحفه اثنی عشریه» نوشته شد و علامه میر حامد حسین لکهنویی 150 سال قبل کتاب «عقبات‌الانوار» را بر نقد این اثر نگاشت، بیان کرد: امام خمینی(ره) آغازگر و احیاگر کتاب «عقبات‌الانوار» بودند.

 نماینده محترم ولی فقیه در هند، ادامه داد: کتاب «عقبات‌الانوار» در کشور هندوستان تدوین شده است، اما در هیچ کتابخانه‌ای وجود ندارد، باید این آثار احیا و برکات تلاش‌های مجاهدانه و عاشقانه علمای بزرگ، دیده شود، از این رو وظیفه سنگینی بر دوش ما نهاده شده است.

ایرانیان؛ مهم ترین عامل ورود شیعه به هند

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد علی مهدوی‌راد استاد حوزه و دانشگاه تهران در ادامه این نشست به تاریخ تشیع در هند و چگونگی شکل‌گیری مدرسه فقهی - کلامی لکهنو پرداخت و عنوان کرد: شیعه نخست با زیدیه و اسماعیلیه وارد حوزه شبه قاره هند شد و پس از آن ایرانیان در دوران مغول به مناطق مختلف هند رفتند و تشیع را در این منطقه گسترش دادند.

وی خاطر نشان کرد: مدرسه‌ای ویژه اهل تسنن در دهلی نو تاسیس شد و در مقابل آن مدرسه شیعی، با عنوان مدرسه فقهی – کلامی لکهنو در لکهنو هندوستان راه‌اندازی شد.

این استاد حوزه و دانشگاه تهران در ادامه به تبیین ویژگیهای بارز شخصیت‌ها و اساتید این مدرسه اشاره کرد و گفت: اخلاص در عمل، مرزبانی، دیده‌بانی و هوشیاری، نهضت متن‌گرا، استنادگرا و جستجوگری و.. از ویژگیهای علمای مدرسه لکهنو است.