حجتالاسلام مهدی شریعتی تبار مدیر گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی در ابتدای این نشست به تبیین موضوع «وقف علم از نظر فقه اسلامی» پرداخت و گفت: مقصود از وقف علم و فناوری این است که وقف در راستای توسعه و گسترش علم و فناوری باشد.
وی بیان کرد: ما باید مردم را به موقوفاتی تشویق کنیم که در راستای توسعه علم و فناوری و برای خدمت به علم باشد، البته احیا موقوفات و اجرای نیات واقفین نیز امری بسیار مهم است.
شریعتیتبار ادامه داد: مسئله وقف و اهمیت و جایگاه علم و فناوری در اسلام دو نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه کرد. در خصوص وقف، آیات و روایات فراوانی داریم و همه آیاتی که به نیکوکاری و احسان اشاره شده است بر وقف نیز تاکید دارد.
این پژوهشگر با بیان اینکه وقف یک میراث ماندگار و صدقه جاریه است، گفت: باید مردم به انجام این کار حسنه تشویق و از این فیض عظیم برخوردار شوند.
وی کسب علم و نشر آن را بسیار مهم دانست و ادامه داد: علم تسلط و قدرت می آورد؛ نخستین توصیه رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب، اهمیت علم و پژوهش است.
محمد علی خلیلزاده نیز در ادامه این نشست به تبیین «جایگاه علم و فناوری در آستان قدس رضوی و پیشینههای آن» اشاره کرد و گفت: اگر کسی علمی را از جایی میگیرد و قصد دارد آن علم را به کس دیگری ارائه دهد، باید حتما ارجاع داده شود.
وی بیان کرد: آن چه که در حال حاضر در صحنه علم و فناوری شکل گرفته است، نخست تولید علم، مرحله بعد تولید فناوری
و پس از آن ثبت اختراع است.
خلیلزاده ادامه داد: علم در ایران مالکیت ندارد اما فناوری مالکیت دارد و شکلهای واگذاری آن متفاوت است و در این جا یک سوال مطرح میشود که شرط یک موقوفه این است که عینیت داشته باشد یا مالکیت؟
وی گفت: چرخه تولید علم تا ثروت به صورت کامل آن ارزش دارد و اگر ما نتوانیم این چرخه را شکل دهیم فرایند علم مختل میشود.
این مقام مسئول تصریح کرد: ما باید به این نکته توجه کنیم که آیا وقف برای علم یا فناوری صورت میگیرد یا در راستای لوازم و ملزوماتی برای علم و فناوری است؟ خوشبختانه در حال حاضر زمینههای جدیدی وجود دارد که میتواند به چرخه علم تا ثروت کمک کند، اگر نگاه ما صرفا تولید علم باشد راه را اشتباه رفتهایم.
خلیلزاده اظهار کرد: یکی از پایههای اصلی تمدن نوین اسلامی، مبتنی بر علم و فناوری است از این رو ما باید در جهت همه عناصر و اجزاء فعال در استفاده از علم برای رشد و تعالی بشریت استفاده کنیم، باید زمینههای برای حوزه وقف علم و فناوری فراهم شود.