در ابتدای این نشست مدیر عامل و برخی مدیران گروههای پژوهشی بنیاد پژوهشهای اسلامی گزارشی از فعالیتها و دستاوردهای 35 سالۀ این مرکز ارائه کردند.
سپس حجت الاسلام اختری دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) با تبریک ولادت امام جواد و امام علی(علیهما السلام) به ایراد سخنرانی پرداخت و اظهار داشت: از جمله وظایف سنگینی که امروز بر عهده داریم، فراخوانی و آشناسازی جامعه با منویات و رهنمودهای اهل بیت (علیهم السلام) است؛ یعنی آنچه را که خداوند متعال اولیای خودش را برای تبلیغ و ترویج آن مأمور کرده است، بتوانیم در جامعه معرفی کنیم و آحاد مردم را با مکتب اهل بیت (علیهم السلام) آشنا سازیم. نهادهای مختلف پژوهشی مانند بنیاد برای تحقق این امر تأسیس شده است.
وی افزود: اینکه انسان چقدر میتواند در جامعه اسلامی نقش داشته باشد، در کلام امام هشتم(علیه السلام) نیز مشهود است که میفرماید: (رحم الله عبدا احیا امرنا).
دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) تصریح کرد: امروز در حوزههای علمیه و مراکز تحقیقاتی توانمندیهای گستردهای به کار گرفته میشود؛ ولی گاهاً همانطور که رهبر معظم انقلاب هم تأکید کردهاند، پراکندگی در کار باعث شده است که بهرهبرداری مطلوب از این فعالیتها صورت نگیرد و بهرهگیری تقلیل یافته و اثرگذاری محدود شده است؛ اگر هم افزایی و همکاری ایجاد شود، میتواند مؤثر و مفید باشد.
وی گفت: مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) در حال حاضر 780 عضو غیر ایرانی از 140 کشور جهان دارد و 150 عضو ایرانی در آن فعالیت دارند. اعضای غیر ایرانی از میان برجستهترین، فعالترین و مؤثرترین اشخاصی که در سراسر جهان مطرح هستند، شناسایی شدهاند. در برخی نقاط مجامعی به طور رسمی فعالیت میکنند که مجوز نیز دارند.
حجت الاسلام اختری با اشاره به اینکه در حدود 1700 مؤسسه و جمعیت و گروه اهل بیت (علیهم السلام) با این مجمع ارتباط دارند، خاطر نشان کرد: در راستای تقریب مذاهب اسلامی نیز با علمای اهل سنت و مراکز علمی آنان ارتباطی برقرار شده است.
دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) اظهار داشت: دو مجمع جهانی به ابتکار کشور اسلامیمان ایجاد شده است، یکی مجمع تقریب مذاهب اسلامی که حلقۀ اتحاد مسلمانان با مذاهب گوناگون است و دیگر مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) است که پیروان اهل بیت (علیهم السلام) را مخاطب قرار داده است. از میان فارغ التحصیلان حوزههای علمیه حدود 3000 مبلغ تحت پوشش این مجمع قرار دارند. این گروه در مناسبتهای مختلف مورد پشتیبانی هستند و با بستههای فرهنگی، کتاب، تأمین مکانهای مناسب برای تبلیغ و... حمایت از آنان صورت میگیرد.
اختری همچنین به خبرگزاری ابنا که به 25 زبان، خبرهای مربوط به اهل بیت (علیهم السلام) را در جهان منتشر میکند، اشاره کرد و افزود: همچنین دانشگاه اهل بیت (علیهم السلام) تأسیس شده است که از کشورهای مختلف شیعیان را جذب میکند.
سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در سوریه در بخش دیگری از سخنان خود، اظهار داشت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی تحت تأثیر حرکت حضرت امام (رحمة الله علیه) و نظام مبارک جمهوری اسلامی که ایشان تأسیس کرد، بیش از 600 تا 700 میلیون مسلمان به جمعیت مسلمانان جهان اضافه شده است و این شمار مرهون انقلاب اسلامی است؛ چون پیش از انقلاب جهان اسلام در حال مضمحل شدن بود.
وی افزود: پیش از انقلاب اسلامی جهان دورۀ خطرناکی را سپری میکرد؛ برخی از کشورهای اسلامی در دامان الحاد کمونیستی سقوط کردند. در ایران نیز علما و حوزهها به دلیل اینکه کشور در کمونیستی شدن فرو نرود گاهی از حکومت منحوس پهلوی حمایت میکردند. علما و مرجعیت میخواستند از خطر پیشگیری کنند و مصلحت را این چنین دیدند. در همان دوره سوریه در دامان بعث سقوط کرد. در مصر، سودان، لیبی، تونس و الجزایر حرکتهایی ایجاد شد که دیکتاتورهایی با حمایت شوروی کمونیستی روی کار آمدند.
حجت الاسلام اختری تأکید کرد: اما امروز اسلام قوی و قدرتمند و پویا شده است و در کشورهای گوناگون انقلاب ایجاد میکند و طی سالهای اخیر دیکتاتورهای زیادی با همین حرکت که بیداری اسلامی نام دارد، سقوط کردهاند. موج انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی تقریباً بیشتر کشورهای منطقه را فرا گرفته است و حکومتها بیشتر اسلامی هستند.
وی خاطر نشان کرد: از ابتدای انقلاب، جمعیت شیعه افزون شده است که همه نتیجۀ همان حدیث امام رضا(علیه السلام) است که مردم اگر نیکوییهای کلام و علوم ما را بشناسند، پیروی خواهند کرد.
محمد حسن اختری گفت: پیش از انقلاب عدهای بر این باور بودند که اسرائیل مصیبتی است که دامان اسلام را گرفته است و باید با او ساخت و او را تحمل کرد؛ اما امروز قدرتهایی همچون حزب الله در برابر رژیم اشغالگر قدس ایستادهاند. اینکه مقاومت اسلامی امروز سربلند کرده است از میوههای شجرۀ طیبۀ انقلاب اسلامی ایران است. اکنون مخالفت با جمهوری اسلامی و اسلام ستیزی و به ویژه دشمنی با شیعه از قبیل همین حرکتی که در نیوزلند اتفاق افتاد، نتیجۀ ترس از مکتب تشیع است و اینکه اقبال مردم دنیا به سوی شیعه بیشتر شده است.
وی افزود: دو نامۀ رهبری در بین اروپاییها و آمریکاییها به حرکتی جهانی تبدیل شد و ایشان به جای خطاب قرار دادن حکومتها، مستقیماً مردم به ویژه جوانان را مخاطب ساختند و حرکت را جهانی کردند. این بُعد مهمی است که باید در پژوهشها مورد توجه قرار گیرد.
دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت (علیهم السلام) همچنین اظهار داشت: انقلاب اسلامی فرصتی است که در طول تاریخ اسلام بی نظیر است و باید قدر این موقعیت را دانست و شکرگزار خداوند بود. در همه جای دنیا مبلغان در حال فعالیت هستند. براساس بزرگی این فرصت، نیازمندیها نیز افزایش یافته است. چنانکه میبینید انجیل به حدود 4000 زبان ترجمه شده است؛ اما ترجمۀ قرآن به صد شمار نمیرسد. بنابراین، به ترجمۀ شیعه محور قرآن کریم نیازمندیم. با مؤسسات متعددی که در جمهوری اسلامی در زمینۀ قرآن و عترت وجود دارد این امر میتواند محقق شود. نهج البلاغه و صحیفه سجادیه نیز باید ترجمه شوند.
وی ادامه داد: در حال حاضر دنیا نیازمند محتوای شیعی است؛ کلیۀ محتوای تولید شده، محتوای درون اسلامی است و برون اسلامی کمتر داریم که بتوانیم به یک مسیحی، کمونیست یا مادی، اساس معرفت الهی را از نگاه خودمان معرفی کنیم. در حقیقت برای 5 میلیارد انسان روی کرۀ خاکی محتوای علمی کم داریم. در صورتی که محتوای علمی ما مستحکمترین و دقیقترین و کاملترین معارف را ارائه میدهد.
اختری با بیان اینکه بیش از 2000 آیۀ قرآن معارف اجتماعی، سیره، رفتار، گفتار و کردار را تبیین میکند که در پژوهشها باید فصل بندی و کار شود، تصریح کرد: مجمع در این زمینه فعالیتهایی داشته است. زمینههای همکاری با مراکز علمی مانند بنیاد نیز وجود دارد. بنای جدیدی باید برای نوع همکاریها بر اساس نیازهای جامعه ایجاد شود. به ویژه در راستای رفع خطر انحرافات عقیدتی مانند داعش و طالبان و نیز در درون شیعه فرقههای مختلف، باید پژوهشهای علمی صورت گیرد.
وی تأکید کرد: تولید محتوای علمی برای تربیت کودک و حتی ساخت بازیهای معرفتی برای ردههای سنی کودک و نوجوان، در بخش سینمایی و رسانهای برای مثال میتوان از محتوای مناظرات امام هشتم(علیه السلام) استفاده کرد؛ چنانکه میدانیم این مناظرات در برابر سران و دانشمندان ادیان آن روزگار سبب بروز و آشکار شدن جایگاه علمی اهل بیت (علیهم السلام) بود و از دلایلی که امام رضا(علیه السلام) توسط پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلّم) عالم آل محمد معرفی شدند این بود که معارف و علوم اهل بیت (علیهم السلام) در آن روزگار به وسیلۀ ایشان بروز و ظهوریافت.
حجت الاسلام محمدحسن اختری در پایان ابراز امیدواری کرد: باشد که بتوانیم گوشهای از معارف اهل بیت (علیهم السلام) را به دنیایی که شرایط پذیرش آن را دارد، ارائه کنیم و از این فرصت بهره ببریم.