عبداله عمادی در نشست علمی تخصصی «تأثیرگذاری و متقاعدسازی در امر به معروف و نهی از منکر» که به همت گروه اخلاق و تربیت اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، با حضورجمعی از پژوهشگران و محققان در تالار شیخ طوسی بنیاد برگزار شد، عنوان کرد: آنچه که در جامعه و متن محافل مذهبی توسط نیروهای مؤمن مشاهده میشود یک احساس درماندگی و انفعال نسبت به تغییر تحولات جامعه است؛ ما نیروهای مؤمن، مذهبی و نیروهای تحصیل کرده کم نداریم؛ اما این نیروها خود را از تغییرات جامعه عاجر میدانند.
وی امر به معروف را ارتباطی متقاعدکننده دانست و افزود: متقاعدسازی و چگونگی نفوذ و تبعیت در مخاطب از موضوعات بسیار مهمی است که در کتاب «تأثیرگذاری و متقاعد سازی در امر به معروف و نهی از منکر» به آن پرداخته شده است.
پژوهشگر پژوهشگاه قرآن و حدیث با بیان اینکه ایمان و شرک دو مبحثی است که در رأس محتواهای دینی قرار دارد، ادامه داد: والاترین معروفها ایمان و زشتترین و قبیح ترین منکرات، شرک است. بحث نماز، وحدت، وجدان کاری، ازدواج، راستگویی، احسان و رعایت حقوق دیگران، عدالت و ... از مهمترین معروفاتی است که باید در جامعه به آن امر شود و همچنین بازداشتن از شرک، حرام خواری، دروغ، غیبت، تهمت، کینه و دشمنی و انواع بزههای اجتماعی مربوط به متقاعدسازی و نهی از منکر است.
وی تصریح کرد: مراد ما از امر به معروف و نهی از منکر مساوی با فرمان و دستور نیست. اگر ما به شرط بازدارندگی از مخاطب خود تمنا و یا توصیهای داشته باشیم، در حقیقت امر به معروف و نهی از منکر کردهایم.
این نویسنده کتاب در ادامه به تأثیرگذاری و متقاعدسازی با هدف تغییر اشاره کرد و گفت: لزوماً تأثیر مساوی با تغییر رفتار نیست؛ بلکه یک مفهوم تحلیلی است و به تعداد ساحتهای انسان قابل تقسیم است. تأثیرپذیری به لحاظ زمانی به سه قسمت معوق، موقت و ثابت تقسیم میشود؛ تأثیر گاهی به تعویق میافتد، گاهی ثبات دارد و گاهی موقتی است.
عمادی همچنین به تبیین تأثیرپذیری و واکنش مخاطب بر اساس مشاهده رفتار پرداخت و گفت: معمولاً مخاطب تذکر را میپذیرد و به آن عمل میکند، گاهی نیز تذکر را در ظاهر میپذیرد؛ ولی عمل نمیکند، در برخی اوقات مخاطب سکوت میکند و واکنشی انجام نمیدهد و همچنین برخی از اوقات تذکر پذیرفته نمیشود و برخورد خاصی نیز صورت نمیگیرد.
وی اضافه کرد: در هدایتگری وظیفه ما ایجاد تغییر است. روشنگری باید با هدف تبیین مخاطب باشد و وظیفه ما تبیین به شرط تغییر است. متأسفانه ما به شدت در زمینه آموزش این مقوله مهم ضعف داریم و انقلاب نیاز به نیروهای انسانی کارآمد در بحث هدایتگری و امر به معروف و نهی از منکر دارد.